بزرگمهر، به نوشیروان نوشت که خلق
ز شاه، خواهش امنیت و رفاه کنند
شهان اگر که به تعمیر مملکت کوشند
چه حاجت است که تعمیر بارگاه کنند
چرا کنند کم از دسترنج مسکینان
چرا به مظلمه، افزون بمال و جاه کنند
چو کج روی تو! نپویند دیگران ره راست
چو یک خطا ز تو بینند، صد گناه کنند
به لشکر خرد و رای و عدل و علم گرای
سپاه اهرمن، اندیشه زین سپاه کنند
جواب نامهی مظلوم را، تو خویش فرست
بسا بود، که دبیرانت اشتباه کنند
زمام کار، بدست تو چون سپرد سپهر
به کار خلق، چرا دیگران نگاه کنند
اگر بدفتر حکام، ننگری یک روز
هزار دفتر انصاف را سیاه کنند
اگر که قاضی و مفتی شوند، سفله و دزد
دروغگو و بداندیش را گواه کنند
بسمع شه نرسانند حاسدان قوی
تظلمی که ضعیفان دادخواه کنند
بپوش چشم ز پندار و عُجب، کاین دو شریک
بر آن سراند، که تا فرصتی تباه کنند
چو جای خودشناسی، بحیله مدعیان
ترا ز اوج بلندی، به قعر چاه کنند
بترس ز آه ستمدیدگان، که در دل شب
نشستهاند که نفرین بپادشاه کنند
از آن شرار که روشن شود ز سوز دلی
به یک اشاره، دو صد کوه را چو کاه کنند
سند بدست سیه روزگار ظلم، بس است
صحیفهای که در آن، ثبت اشک و آه کنند
چو شاه جور کند، خلق در امید نجات
همی حساب شب و روز و سال و ماه کنند
هزار دزد، کمین کردهاند بر سر راه
چنان مباش که بر موکب تو راه کنند
مخسب، تا که نپیچاند آسمانت گوش
چنین معامله را بهر انتباه کنند
تو، کیمیای بزرگی بجوی، بیخبران
بهل، که قصه ز خاصیت گیاه کنند
نظرات شما عزیزان:
دوستان گرامی با سپاس از شما تذکر دو نکته را لازم دانستم
نخست در بیت دوازده «چو جای خود نشناسی ...» درست است، چرا که اگر جای خود بشناسد حیلۀ مدعیان کارگر نخواهد بود
دوم آنکه استفاده از ویرگول و به طور کلی نقطه گذاری در شعر فارسی شاید به خواننده برای درست خواندن شعر کمک کند اما نوعی تحمیل سلیقه نیز خواهد بود چرا که اغلب شعر فارسی را می توان به گونه های مختلف خواند و این کار تحمیل یک شیوۀ خوانش می باشد که چه بسا منظور نظر خود شاعر نبوده است. با سپاس فراوان
پاسخ: سلام. ممنون از توجه و تذکر شما
نخست در بیت دوازده «چو جای خود نشناسی ...» درست است، چرا که اگر جای خود بشناسد حیلۀ مدعیان کارگر نخواهد بود
دوم آنکه استفاده از ویرگول و به طور کلی نقطه گذاری در شعر فارسی شاید به خواننده برای درست خواندن شعر کمک کند اما نوعی تحمیل سلیقه نیز خواهد بود چرا که اغلب شعر فارسی را می توان به گونه های مختلف خواند و این کار تحمیل یک شیوۀ خوانش می باشد که چه بسا منظور نظر خود شاعر نبوده است. با سپاس فراوان
پاسخ: سلام. ممنون از توجه و تذکر شما
اثر: پروین اعتصامی